1994 yılında Jeff Bezos, Wall Street’te bir finans şirketinde çalışıyordu. 30 yaşında internet devriminin gerçekleştiğini görmeye başladı ve işini bırakıp bir internet şirketi kurmaya karar verdi. 1994 baharında web kullanımının yılda yüzde 2.300 oranında arttığına dair bu şaşırtıcı istatistiğe rastladı. "Bu büyüme bağlamında ne tür bir iş planı mantıklı olabilir?" diye düşünmeye başladı. İnternette potansiyel olarak satabileceği 'en iyi 20' ürünün bir listesini yaptıktan sonra, düşük maliyeti ve evrensel talebi nedeniyle kitaplara karar verdi. Bu sadece başlangıçtı…

Jeff Bezos bu işe babasından aldığı 250 bin dolar ile başladı. Babasına ilk olarak bu konuyu açtığında babası ona “İnternette ne?” diye sordu ama oğluna güvenip bu parayı ona verdi. Başlangıçta Amazon, Cadabra, Inc olarak kayıtlıydı. Ancak Jeff, insanların Cadabra adını 'kadavra' (kadavra ceset anlamına gelir) olarak yanlış anladığını öğrendiğinde, adı değiştirmeye karar verdi ve relentless.com alan adını satın aldı. Ancak arkadaşları bu ismi de pek beğenmemişti.

1994 yılının sonlarında Jeff Bezos sözlükteki A harfi bölümünü incelerken Amazon’a gelince birden beyninde şimşek çaktı. Dünyanın en büyük nehri, dünyanın en büyük kitabevi. Sabah garajdan içeri girdi ve arkadaşlarına şirketin yeni ismini söyledi. Bu konuda kimsenin fikrini duymaya pek niyeti yok gibiydi ve 1994 Kasım ayında bu ismin tescilini aldı. “Bu nehir sadece dünyanın en büyük nehri değil, aynı zamanda kendinden sonra gelen en büyük nehirlerden bile kat kat büyük. Diğer bütün nehirleri silip süpürür” demişti Jeff Bezos.

Bu arada hala relentless.com internet sitesini ziyaret ettiğinizde Amazon.com açılıyor. Siz de deneyebilirsiniz. Jeff Bezos’un garajında kurduğu ve şimdi Dünya’nın en büyük e-ticaret pazar yeri olan Amazon tabi ki adım adım yükselerek ilerledi. İlk günlerde sipariş geldiğinde kitapları kendi arabasıyla kargoya götürüyordu ama şirketi kurduktan 2 ay içinde haftalık 20.000 dolarlık bir satışa ulaştı.

Amazon’un cirosu hızlı bir şekilde artmaya başladı ama uzun bir süre neredeyse hiç kar etmedi. Şirket ilk defa 2001 yılında kar ettiğini açıkladı. Amazon, 1995 yılında Seri A yatırım turunda Kleiner Perkins Caufield & Byers'tan 8 milyon dolarlık bir para topladı. 2001 yılında ise 100 milyon dolarlık yatırım aldı. Amazon 1997'de halka açıldı. 1998'de Amazon, Junglee şirketini (tüketicilerin internette ürün bulmasına yardımcı olmak için veri tabanı teknolojisi sağlayıcısı) ve bir sosyal ağ, takvim ve adres defteri sitesi olan 'Planet All'ı satın aldı ve bununla birlikte şirket tekliflerini kitapların ötesine taşımaya başladı.

2005 yılında Amazon, yıllık 79 $ sabit bir ücret karşılığında tüm uygun satın alımlarda Amerika Birleşik Devletleri içinde iki günlük ücretsiz gönderim sunan bir üyelik olan Amazon Prime'ı başlattı. Amazon’un şu an 100 milyon üzerinde prime üyesi var.

2006 yılında Amazon, sektörün sahip olduğu büyük kapsamı fark ederek 'Amazon Web Servisleri' (AWS) ile bulut bilişim sektörüne girdi. 2006 yılında Amazon, 'Amazon Unbox' ile talep üzerine video sektörüne girdi. 2007 yılında Amazon, küçük işletmelere Amazon.com'un kendi sipariş karşılama ve müşteri hizmetleri altyapısını ve 3. taraf satıcılardan satın alırken Amazon.com kargo tekliflerini kullanma olanağı veren Amazon Lojistik, yani FBA (Fullfilment by Amazon) sistemini başlattı. Kasım 2007'de Amazon, kullanıcılar arasında oldukça popüler hale gelen ilk e-okuyucusu Kindle'ı piyasaya sürdü. 2007'de Amazon, Amazon Müzik'i başlattı.

2008 yılında 300 milyon dolara Audible ismindeki şirketi satın aldı. Bu satın alma sayesinde dijital kitap pazarında ciddi bir yere geldi. 2009 yılında ise 1.2 milyar dolar harcayarak Zappos isimli ayakkabı şirketini satın aldı. 2012 yılında Amazon Kiva isminde bir robot şirketi satın aldı. 2013 yılında ise 250 milyon dolara The Washington Post şirketini satın aldı. 2014 yılında bir canlı yayın platformu olan Twitch uygulamasını 970 milyon dolara satın alıyor. İşte bu şekilde daha ismini sayamadığım birçok şirketi daha bünyesine kattı. 2017 yılında Amazon, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık ve Kanada'da bulunan yüksek kaliteli bir market olan Whole Foods'u 13,7 milyar dolara satın aldı.

Küçük bir çevrimiçi kitap mağazası olarak başlayan Amazon, bugün dünyanın en büyük çevrimiçi pazarıdır. 2018'de Amazon'un yıllık geliri 232.887 Milyar Dolar iken, 2019'da şirketin geliri %20.45 artarak 280.522 Milyar Dolara ulaştı. Şirketin 2019 net karı 11,5 milyar doların üzerindeydi. 2020'de ise 75.452 Milyar Dolar gelir ve toplam 386,1 Milyar Dolar ciroya ulaştı. Ve Amazon’da şu an çalışan sayısı 1 milyon üzerine çıktı.

2021 yılında Amazon’un cirosunun 450 milyar dolar, 2022 yılında ise 600 milyar dolar olması bekleniyor. 2023 yılında ciro tahmini ise Türkiye’nin milli gelirinden daha fazla olması bekleniyor. Düşünün biz 85 milyonluk bir ülkeyiz ve 2023 yılında Amazon Türkiye’nin milli gelirinden daha fazla ciroya sahip olacak.

Amazon şirketinin şu anda hisse fiyatı 3000 dolar civarında ve Amazon’un şu an ki değeri 1.7 trilyon dolar. 12 Ağustos itibariyle Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin toplam piyasa değeri yaklaşık 1 trilyon 691 milyar lira. Yani Türkiye’deki bütün şirketlerin toplam değeri 198 milyar dolar, yani Amazon’un değeri Türkiye’deki bütün şirketlerin değerinden 8 kat fazla.

Peki Amazon Jeff Bezos’un başarısının sırrı ne?

Şimdi sizden Amazon’un logosuna dikkatli bir şekilde bakmanızı isteyeceğim. Amazon'un 2000 yılından beri kullanmakta olduğu şu anki logosu, A'dan Z'ye bir ok ile müşterilerin ihtiyaç duyduğu her ürünü sunma hedefini yansıtmaktadır. Ayrıca bu ok müşteri memnuniyetini temsil eden bir gülümseme şeklinde. Amazon’un başarısının en önemli noktası sınırsız bir müşteri memnuniyeti düşüncesinde olması. Bu arada Jeff Bezos artık Amazon CEO'su olarak görevinden ayrıldı ve Amazon'un yönetim kurulu başkanı olacak. Andy Jassy (The Cloud Computing Chief), Amazon'un yeni CEO'su olarak atandı.

Sizce neden bu görevden ayrıldı? 2000 yılında kurduğu Blue Origin uzay şirketine daha fazla vakit ayırmak için. İlk insanlı yolculuğu 2021 Temmuz ayında gerçekleştiren Blue origin şu an ElonMusk’ın SpaceX şirketinin en güçlü rakibi konumuda. Jeff Bezos artık hedefini uzaya dikmiş durumda, birkaç yıl içerisinde binlerce kişiyi uzaya götürecek. Uzaya roket gönderebilen ABD, Çin ve Rusya gibi birkaç ülke ve bir de Elon Musk, Jeff Bezos gibi girişimciler var. Eğer bizde Dünya’da başarılı olmak istiyorsak bu alanlarda öncü olmalıyız.